Rechtbank Den Haag toch niet exclusief bevoegd in kort gedingen over Gemeenschapsmodel (en Uniemerk)

Het Hof van Justitie EU heeft onlangs – vereenvoudigd verwoord – geoordeeld dat ook andere rechtbanken dan de Rechtbank Den Haag in kort geding bevoegd zijn om te oordelen over inbreuken op Gemeenschapsmodellen (en daarmee indirect ook over Uniemerken).[1] Rechtbanken twijfelden daarover, omdat de wet – tot op zekere hoogte – bepaalt dat de Rechtbank Den Haag exclusief bevoegd is op dat gebied.[2] Aldus een uitgelezen kans voor de Hoge Raad om hierover vragen te stellen aan het Hof van Justitie EU.

Deze uitspraak is van belang als u wilt optreden tegen onbevoegd gebruik van uw Gemeenschapsmodel of Uniemerk in kort geding. Als de gedaagde (inbreukmaker) niet in het arrondissement van de Rechtbank Den Haag woont, of de inbreuk daar niet plaats vindt zal de rechter zich in beginsel onbevoegd verklaren.[3] Dat is zonde van de tijd en kosten.

Er is iets voor de zeggen dat rechtbanken die normaal gesproken bevoegd zijn om over Benelux-merken en -modellen te oordelen, ook bevoegd zouden moeten zijn om te oordelen over Gemeenschapsmodellen en Uniemerken. Wel is het zo dat de rechtbank Den Haag op deze rechtsgebieden aanzienlijke expertise bezit. Het inschatten van de uitkomst van een procedure voor de Rechtbank Den Haag op deze rechtsgebieden is daardoor vaak wat beter te voorspellen, dan voor sommige andere rechtbanken geldt. Het verbaast niet dat de wetgever de Rechtbank Den Haag daarom exclusief bevoegd heeft gemaakt, zij het sinds kort dus alleen voor bodemprocedures. Partijen kunnen daarvan niet afwijken in een overeenkomst. Houd daar dus rekening mee.

Houd er overigens ook rekening mee – zeker in de product-/kledingbranche – dat zelfs zonder registratie het uiterlijk van uw kleding of product beschermt kàn zijn op basis van een zogeheten niet-geregistreerd Gemeenschapsmodel (naast het auteursrecht). Dat kost niets, ontstaat automatisch en geldt drie jaar na openbaarmaking. In een branche met een hoge doorloopsnelheid van modellen (b.v. de kledingbranche), is dat vaak een commercieel verstandigere keuze.

Mocht u vragen hebben over de handhaving van uw Uniemerken, Gemeenschapsmodellen of auteursrechten neem dan vrijblijvend contact met mij op.

[1] C‑678/18 – ECLI:EU:C:2019:998
[2] Deze uitspraak wordt mede gebaseerd op artikel 90 van de Gemeenschapsmodellenverordening. Daarin staat dat voorlopige en beschermende maatregelen  – zoals in kort gedingzaken – kunnen worden gevraagd aan de rechtbanken van een lidstaat, “met inbegrip van” de rechtbanken voor het Gemeenschapsmodel (i.e. de Rechtbank Den Haag). De bewoordingen “met inbegrip van” leiden tot het oordeel dat ook andere rechtbanken bevoegd zijn – voor zover – deze over nationale modellen/merken mogen oordelen.
[3] daarop is een aantal uitzonderingen mogelijk.