Ook onder de Omgevingswet wordt het mogelijk om, onder bepaalde voorwaarden, bouwwerken zonder vergunning te realiseren. Dit wordt vaak aangeduid als vergunningsvrij bouwen. Echter, de regels hieromtrent zijn strikt en er zijn specifieke criteria waaraan een bouwwerk moet voldoen. Een belangrijk aspect hierbij is de locatie van het bouwwerk, namelijk het achtererfgebied. Maar wat houdt dit precies in en waarom is het zo belangrijk in de context van vergunningsvrij bouwen?
Vergunningsvrij bouwen houdt in dat bepaalde bouwwerken niet onder de vergunningsplicht vallen en dus zonder voorafgaande goedkeuring van de gemeente kunnen worden gerealiseerd. De Omgevingswet stelt hierbij duidelijke grenzen: niet elk bouwwerk komt in aanmerking voor vergunningsvrij bouwen. Alleen als het bouwwerk aan bepaalde voorwaarden voldoet, zoals afmetingen en locatie (in het achtererf), kan het zonder vergunning worden gerealiseerd.
Het achtererfgebied is een specifiek gebied achter het hoofdgebouw (vaak de woning) dat in sommige gevallen in aanmerking kan komen voor vergunningsvrij bouwen. Een achtererfgebied is dan ook het gebouwerf achter de lijn die het hoofdgebouw doorkruist op 1 m achter de voorkant en van daaruit evenwijdig loopt met het aangrenzend openbaar toegankelijk gebied, zonder het hoofdgebouw opnieuw te doorkruisen of in het gebouwerf achter het hoofdgebouw te komen.
Met andere woorden, het moet dus bij een achtererfgebied gaan om een (gebouw)erf. En een gebouwerf is weer gedefinieerd als een perceel dat ten dienste staat van het gebruik van het hoofdgebouw. Uit deze definitie volgt dus dat het perceel waarop vergunningsvrij gebouwd wordt, ten dienste moet staan van het perceel waar het hoofdgebouw zich bevindt, en dat het omgevingsplan het gebruik van het perceel ten behoeve van het hoofdgebouw niet mag verbieden. Indien dit niet het geval is en het perceel waar het bouwwerk wordt gerealiseerd niet ten dienste staat van het hoofdgebouw, kan er geen sprake zijn van een (gebouw)erf en daarmee ook niet van een achtererfgebied, wat betekent dat er niet vergunningsvrij kan worden gebouwd op dit perceel.
Het omgevingsplan speelt dus een cruciale rol bij het bepalen of een bouwwerk vergunningsvrij is. Het geeft de bestemming aan van de verschillende delen van een perceel, zoals “wonen” of “agrarisch”, en legt vast wat wel en niet toegestaan is op die percelen. Dit betekent dat een perceel dat de bestemming “agrarisch” heeft, niet zomaar kan worden gebruikt voor het realiseren van (vergunningsvrije) bouwwerken. Dit is een belangrijk punt, omdat in veel gevallen misverstanden ontstaan over de vraag of een perceel wel of niet geschikt is voor vergunningsvrij bouwen.
Vergunningsvrij bouwen kan veel voordelen bieden, maar het is van essentieel belang om goed te begrijpen welke voorwaarden en regels daarbij gelden. Het achtererfgebied speelt hierbij een cruciale rol. Niet elk perceel kan als achtererfgebied worden aangemerkt en is geschikt voor vergunningsvrij bouwen. Het omgevingsplan en de functie (voorheen: bestemming) van het perceel zijn bepalend voor de vraag of iets als achtererf kan worden aangemerkt.
Bij twijfel over de vergunningsplicht of de status van een perceel is het raadzaam om juridisch advies in te winnen. Het voorkomen van onterecht bouwen zonder vergunning kan juridische problemen en mogelijke handhavingsmaatregelen voorkomen, wat uiteindelijk zowel kosten als tijd kan besparen.
Vragen over vergunningsvrij bouwen of andere kwesties rondom omgevingsrecht? Bel of mail gerust, wij denken graag met u mee!
Op de hoogte blijven van al onze actuele publicaties? Abonneer nu op onze nieuwsbrief!
Omdat wij goed zijn in ons vak, kunnen we u helpen om uit te blinken in úw business. Wij hebben hart voor ondernemers en we geloven in duurzame partnerships. Daarbij denken we liever in oplossingen dan in belemmeringen. En we blijven altijd nieuwsgierig.
Website ontwikkeld door 
