Mag u foto’s die u op het internet aantreft, ook op uw eigen website gebruiken?

Regelmatig krijgen wij deze auteursrechtelijke vraag. De hoogste Europese rechter (het Hof van Justitie , C‑161/17) kreeg deze vraag in zeker zin ook.

Op foto’s kan auteursrecht rusten. De maker of auteursrechthebbende van zo’n foto heeft in principe het exclusieve recht op het openbaar maken en verveelvoudigen van zijn werk. Dat betekent eenvoudig gezegd dus ook dat hij anderen kan verbieden om gebruik te maken van zijn foto’s, tenzij hij toestemming heeft gegeven.

Toestemming kan men heel specifiek overeenkomen (en dat is ook aan te bevelen). Zo zou men kunnen afspreken dat iemand een bepaalde foto alleen mag gebruiken op een specifieke website (en daarmee voor een specifiek publiek), in een bepaalde grootte, op een bepaalde pagina voor een bepaalde duur en/of voor een x-aantal weergaves. Vaak komt men dit dan schriftelijk overeen in een licentieovereenkomst om discussies te voorkomen.

Op 7 augustus heeft het Hof van Justitie eenvoudig gezegd verduidelijkt dat er risico’s kleven aan het gebruik van andermans foto’s op het internet. In deze zaak had een leerling van een middelbare school een foto gebruikt van een reiswebsite die vrijelijk beschikbaar was voor bezoekers daarvan. De leerling had de foto in zijn presentatie verwerkt en zijn school had deze presentatie vervolgens gepubliceerd op haar eigen website.

Zowel de website van het reisbureau als de website van de middelbare school waren openbaar en daarmee beschikbaar voor het gehele internettende publiek. Men zou kunnen zeggen dat de foto daarmee beschikbaar is gemaakt voor exact hetzelfde publiek, namelijk de internetgebruiker. Het Hof van Justitie verduidelijkt dat die gedachtegang onjuist is in het licht van het auteursrecht.

De auteursrechthebbende heeft met zijn toestemming voor het gebruik van de foto op de reiswebsite namelijk slechts (impliciete) toestemming gegeven voor het openbaar maken van die foto aan bezoekers van die specifieke reiswebsite. Het publiek dat de website van de middelbare school bezoekt is daarmee een nieuw/ander publiek zodat toestemming vereist was. Het is nu aan de nationale rechter om een oordeel te vellen.

De auteursrechthebbende staat op dit punt in principe vrij sterk, omdat het aan de gebruiker van een werk/foto is om aannemelijk te maken dat hij ook een gebruiksrecht had. Kan hij dit gebruiksrecht niet aannemelijk maken, dan kan dat onder andere leiden tot een vergoeding van de misgelopen licentievergoedingen, een verbod tot verder gebruik en een veroordeling in de volledige proceskosten. Gebruikt u dus niet zomaar foto’s van het internet. Men is namelijk voor een eenvoudige inbreukkwestie al snel enkele duizenden euro’s verder terwijl dat vaak goed en betaalbaar te voorkomen is.

Het schriftelijk vastleggen van toestemming voor het gebruik van Intellectuele Eigendomsrechten zoals het auteursrecht is in de praktijk ontzettend belangrijk om kostbare discussies en/of procedures te voorkomen.

Maakt u gebruik van (stock) foto’s, video’s, teksten, geluidsfragmenten, illustraties en/of andere werken van derden, of wilt u een ander dat gebruiksrecht verlenen, het gebruik verbieden of uw rechten overdragen? Neemt u dan gerust contact met ons op.

Willem Timmers
advocaat